Christoffel & Kate Bisschop – Verlangen naar vroeger | Fries Museum
Christoffel & Kate Bisschop – Verlangen naar vroeger | Fries Museum
Vanaf 17 juni duikt het Fries Museum in het persoonlijke leven en de kunst van de in Leeuwarden geboren kunstenaar Christoffel Bisschop (1828-1904) en zijn Engelse echtgenote Kate Bisschop-Swift (1834-1928). Ook hun inspiratiebronnen en de imposante villa Frisia komen aan bod, evenals de koninklijke kringen waarin zij zich begaven en het Haagse kunstenaarsgenootschap Pulchri Studio.
De tentoonstelling laat zien hoe de Friese kunstenaar het verleden aangrijpt als inspiratie voor het heden. In het bijzonder raakt Christoffel Bisschop gefascineerd door het kleurrijke stadje Hindeloopen.
Vergeten schilders
Na de tentoonstelling over de vergeten schilder Alma-Tadema in 2016-2017, organiseert het Fries Museum dit jaar een grote tentoonstelling over een ander groot en vergeten schilder: Christoffel Bisschop. Naast verstilde Hindelooper interieurs schilderde de kunstenaar ook graag mijmerende vrouwen voor een venster en Bijbellezende vrouwen. Allen met een zweem van vroeger. Christoffel kreeg al snel de bijnaam ‘schilder van het schitterend effect’ vanwege zijn krachtige kleurgebruik en schitterende lichteffecten. Al in zijn eigen tijd wordt hij vergeleken met 17de eeuwse meesters als Johannes Vermeer, Rembrandt en Pieter de Hooch. Ook Kate had zich als succesvolle kunstenares ontwikkeld. Al in haar geboorteplaats Londen timmerde zij hard aan de weg. Nadat ze in 1869 trouwt met Christoffel en in Den Haag gaat samenwonen, weet Kate als eerste vrouw werkend lid te worden van het Haagse kunstenaarsgenootschap Pulchri Studio. Kate specialiseerde zich in eenvoudige interieurs met moeders en jonge kinderen. Hoe populair de kunstenaars in hun tijd ook waren, tegenwoordig zijn ze bij het grote publiek vergeten. Daar brengt het Fries Museum met deze grote tentoonstelling verandering in.
Winter in Friesland
Speciaal voor deze tentoonstelling heeft het Fries Museum het werk Winter in Friesland (ca. 1876) aangekocht, één van Christoffel Bisschops meest iconische werken. Het werk toont een jong Hindelooper paar, geduldig wachtend op het slijpen van de schaatsen zodat het stel eindelijk het ijs op kan gaan. Christoffel exposeerde het werk eerst in Londen en vervolgens Parijs. Het was direct een publiekslieveling, er verschenen dan ook vele reproducties van het werk. De kunstenaar werd door tijdgenoten een ‘gevaarlijke buur’ genoemd: zijn kleurrijke taferelen deden schilderijen rondom hem verbleken.
Hang naar het verleden
Naast hun werkzaamheden als kunstenaars, waren Christoffel en Kate fanatieke verzamelaars van antieke voorwerpen. Die verwerkten zij zowel in hun kunst als in hun interieur, in hun huis ‘Villa Frisia’ in Scheveningen. Vooral de bonte Hindelooper stijl trekt Christoffels aandacht. Wanneer zeelieden tijdens hun handelsreizen in de 17de en 18de eeuw spullen van over de hele wereld mee terug nemen naar het Friese stadje, ziet Hindeloopen er heel anders uit dan de rest van Friesland: vrouwen lopen in kleurrijke stoffen uit India, Aziatisch porselein siert het woonvertrek en rijk gedecoreerde houten meubels zijn razend populair. Bijna twee eeuwen later laait de fascinatie voor deze mengelmoes van Hollandse en exotische huisinrichting en kleding opnieuw op. De kleurrijke Hindelooper kamer verovert in 1878 de harten van de bezoekers van de Wereldtentoonstelling in Parijs. De stijl komt symbool te staan voor de Nederlandse cultuur. In Hindeloopen vindt Bisschop zijn niche: hij verzamelt kostuums en beschilderde meubels, en laat het onderwerp ruimschoots terugkomen in zijn werk. Daarmee herschept hij een vervlogen tijd, waarmee hij erg succesvol is.